Kuranı Kerimde Seyr U Süluk

İbn Acîbe, Kuzey Afrika tasavvufunun önde gelen şahsiyetlerinden biridir.; Şâzelî ekolüne mensup bir sûfî olan İbn Acîbe, Hikem-i Atâiyye müellifi İbn Atâullah el-İskenderî (v.; 1309) ile Şeyh Ahmed Zerrûk (v.; 1493) gibi sahasında otorite kabul edilen sûfîler silsilesinden gelen bir zâttır.; Onun İslâmî ilimlerdeki derin bilgisi ile telif ettiği, şeriat ve hakîkatı buluşturan eserleri de eşsiz niteliktedir.; Tasavvufî hayatın Kurân ile olan yakın bağı bu sahada yazılan tefsirlerin çokluğu ile kendini ortaya koyar.; Sûfîlere göre Kurân kendini ancak yaşayanlara açan bir ilim deryası ve ilham kaynağıdır.; Sülûkta kemâlâtın bir ölçüsü de müntehî sâlikin aradığı her meselenin cevabını Kurân-ı Kerîmden bulabilmesidir.; Bu sebeple sûfîler hem teorik hem de pratik meselelerini Kurândan yola çıkarak çözümlemek için pek çok tefsir kaleme almışlardır.; Bu gayretler arasında İbn Acîbenin tefsiri özellikle tekke hayatının pratik sorunlarına cevap verebilecek şekilde kaleme alınmış olması açısından önemlidir.; Müellifin âyetlerden yola çıkarak insanı hayrete düşürecek bir tefekkür ile mürid-mürşid ve müridler arası ilişkilerde kurallar vazetmesi sebebiyle eser üzerine müstakil bir çalışma yapılmasının faydalı olacağını düşündük ve bu çalışmayı yapmaya karar verdik.; Biz bu çalışmamızı dört bölüm olarak ele aldık.; Birinci bölümde İbn Acîbenin hayatı, eserleri, yetiştiği dönem ve tasavvufî şahsiyetini inceledik.; Her ne kadar Gazâlî gibi keskin bir dönüşü olmasa da müellifin 14 / KURÂN-I KERÎMDE SEYR U SÜLÛK zâhirî ilimlerden tasavvufî ilimlere dönüşünü, sülûk yolundaki ciddi gayretlerini onun Fehresesinden yine onun rûh dünyası ile birlikte aktarmaya çalıştık.; İkinci bölümde müellife göre, seyr u sülûk sürecinin Kurân merkezinde temellendirilmesi, sülûkun makâmları ve bunların aşılmasında sâlikin dikkat etmesi gereken hususlar ele alınmıştır.; Üçüncü bölümde mürşidin Kurândaki yerini, mürşide verilen Kurân kökenli isimler, mürşid olmanın şartları gibi konuları ele aldık.; Bu bölümde İbn Acîbenin peygamberlerle alâkalı âyetleri, onların varisleri olan ulemâyı ve sûfiyyeyi merkeze alarak yorumladığını gördük.; Dördüncü bölümde ise Sülûkun en önemli muhatabı olan sâlik nasıl olmalıdır? sorusuna cevap verildi.; Müellifimiz Kurândan yola çıkarak sâliklere muhtelif adlar vermiştir ki bunların pek çoğu başka kaynaklarda rastlanmayan orijinal isimlendirmelerdir.; Çalışmam esnasında yardımları dokunan tüm dostlarıma özellikle de metni gözden geçiren Prof.; Dr.; Ramazan Musluya, Dr.; Murat Kayaya ve son okumayı gerçekleştiren Abdurrahman Mıhçıoğlu, M.; Nedim Tan ve K.; Yusuf Ünala teşekkürü bir borç bilirim.; Eserimizdeki başarılar Allahtan; hata ve kusurlar ise bizdendir.; Süleyman DERİN Küçük Çamlıca / 15 Eylül 2012